Πιστεύεις ή όχι, τα φαντάσματα στις εταιρείες υπάρχουν πραγματικά. Δεν κάνουν θόρυβο στους διαδρόμους ούτε εμφανίζονται στο φως του φεγγαριού, αλλά τα νιώθεις κάθε μέρα, στα γραφεία, στα email, στις ομάδες. Είναι οι κρυφές πρακτικές, οι άλυτες εντάσεις και οι τοξικές συνήθειες που, αν και αόρατες, στοιχειώνουν τη δημιουργικότητα, την ψυχική υγεία και την απόδοση των εργαζομένων.

Αυτό το Halloween, τα φέρνουμε στο φως: πέντε από τα πιο συνηθισμένα οργανωτικά φαντάσματα που εξακολουθούν να στοιχειώνουν τη σύγχρονη δουλειά σε εταιρεία.

1. Το φάντασμα του Burnout

Πίσω από τη βιτρίνα μιας «τέλειας» εταιρικής κουλτούρας, με φωτεινά γραφεία και μηνύματα ευεξίας, κρύβονται πραγματικές ιστορίες επαγγελματικής εξουθένωσης – υπερβολικός φόρτος εργασίας, συνεχές άγχος και καθημερινές υπερωρίες. Η τέλεια ατμόσφαιρα για burnout.

Σύμφωνα με παγκόσμιες μελέτες του Gallup και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, πάνω από το 60% των εργαζομένων αναφέρουν σαφή συμπτώματα εξουθένωσης: έλλειψη ενέργειας, συναισθηματική απόσπαση και μείωση της απόδοσης.

Αυτό το φάντασμα τρέφεται από κουλτούρες που δοξάζουν το «είμαι απασχολημένος», όπου ο ελεύθερος χρόνος θεωρείται πολυτέλεια και η απόδοση μετριέται μόνο σε ώρες εργασίας.

Πολλοί επαγγελματίες ενημερώνουν το CV τους όχι από ενθουσιασμό για να κάνουν αίτηση για δουλειά, αλλά από εξάντληση. Και όταν η κόπωση γίνεται κανόνας, κάθε επαγγελματική απόφαση, από την αλλαγή θέσης μέχρι τη διαπραγμάτευση ενός δίκαιου μισθού σε φάκελο, γίνεται κραυγή βοήθειας και όχι χαράς.

Πώς καταλαβαίνεις ότι βιώνεις burnout;

- Νιώθεις εξαντλημένος συναισθηματικά και χωρίς ενέργεια για να ανταποκριθείς στις απαιτήσεις της δουλειάς.

- Αναπτύσσεις αποστασιοποίηση και έλλειψη ενδιαφέροντος για τις καθημερινές υποχρεώσεις.

- Παρατηρείς σημαντική μείωση της απόδοσης και της επαγγελματικής ικανοποίησης.

Αυτό το φάντασμα δεν επηρεάζει μόνο το άτομο, αλλά ολόκληρη την εταιρεία. Ήρθε η ώρα να φωτίσουμε τα προβλήματα και να δώσουμε στους εργαζομένους μια πραγματική ευκαιρία για υγεία και βιώσιμη απόδοση.

Η λύση: Ενσυναίσθητη ηγεσία, ουσιαστικές πολιτικές ευεξίας και εξομάλυνση των ορίων μεταξύ εργασίας και ξεκούρασης.

2. Το φάντασμα της Ανατροφοδότησης

Πολλές εταιρείες υποστηρίζουν ότι έχουν «κουλτούρα διαλόγου». Στην πραγματικότητα όμως, τα 1:1 meetings αναβάλλονται, οι αξιολογήσεις είναι τυπικές και η πραγματική έλλειψη ανατροφοδότησης είναι εμφανής.

Έρευνες δείχνουν ότι 6 στους 10 εργαζομένους δεν αισθάνονται ότι αναγνωρίζεται η προσπάθειά τους. Χωρίς ανατροφοδότηση, οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τι κάνουν καλά, τι χρειάζεται βελτίωση ή προς τα πού να κινηθούν. Το αποτέλεσμα είναι στασιμότητα και απογοήτευση.

Πώς εκδηλώνεται το φάντασμα της Ανατροφοδότησης:

- Η ανατροφοδότηση είναι ανύπαρκτη ή επιφανειακή.

- Τα λάθη δεν συζητιούνται ανοιχτά, αλλά «ψιθυρίζονται» στα γραφεία.

- Οι εργαζόμενοι δεν γνωρίζουν τις προσδοκίες ή την πορεία εξέλιξής τους.

Όταν λείπει ο πραγματικός διάλογος, η απόδοση και το engagement μειώνονται, ενώ αυξάνεται η απογοήτευση. Για την εταιρεία, αυτό σημαίνει απώλεια ταλέντων, μειωμένη παραγωγικότητα και πλήγμα στη φήμη.

Η λύση: Συνεχής διάλογος, εποικοδομητική ανατροφοδότηση και κουλτούρα διαρκούς μάθησης.

3. Το φάντασμα του Μισθού σε Φάκελο

Μετά το burnout και την έλλειψη ανατροφοδότησης, ήρθε η ώρα για ένα πιο «υλικό» φάντασμα, τον μισθό σε φάκελο.

Τα χρήματα δεν φέρνουν ευτυχία, αλλά όταν έρχονται χωρίς διαφάνεια, φέρνουν ανησυχία και αβεβαιότητα.

Μόνο περίπου το 40% των εταιρειών δηλώνει ανοιχτά τα εύρη μισθών στις αγγελίες εργασίας. Η έλλειψη διαφάνειας διατηρεί τους εργαζομένους σε ανασφάλεια και ενισχύει τις ανισότητες.

Κάτω από υποσχέσεις για «bonus» και «μελλοντικές αυξήσεις» συχνά κρύβονται πραγματικά προβλήματα:

- Απουσία διαφάνειας στις αμοιβές.

- Χάος στα συστήματα επιβράβευσης.

- Αδικίες μεταξύ εργαζομένων με ίδια καθήκοντα.

Η λύση: Διαφάνεια στις αμοιβές, σαφής επικοινωνία για τα bonus και δίκαιη μεταχείριση. Ο φόβος να μιλήσουμε για τα χρήματα είναι ένα παλιό εταιρικό φάντασμα, που διώχνεται με ειλικρίνεια και στοιχεία.

4. Το φάντασμα του Τοξικού Μάνατζερ

Κάποιοι ηγέτες εμπνέουν. Άλλοι… στοιχειώνουν.

Έρευνες δείχνουν ότι πάνω από το 70% των εργαζομένων έχουν εργαστεί κάποια στιγμή σε περιβάλλον με τοξικό μάνατζερ. Αυτό το φάντασμα εκδηλώνεται μέσα από μικροδιαχείριση, έλλειψη εμπιστοσύνης, μονόδρομη επικοινωνία και μια κουλτούρα που βασίζεται στον φόβο αντί για τη μάθηση.

Οι συνέπειες είναι σοβαρές: αυξημένες απουσίες, υψηλό ποσοστό αποχωρήσεων, πτώση της δημιουργικότητας και επιδείνωση της ψυχολογικής ασφάλειας. Ένας τοξικός μάνατζερ μπορεί να αποθαρρύνει ακόμη και τον πιο ικανό υποψήφιο από το να κάνει αίτηση για δουλειά, όσο ελκυστικός κι αν είναι ο μισθός ή τα οφέλη.

Το φάντασμα του Τοξικού Μάνατζερ εμφανίζεται όταν:

- Οι ηγέτες επιλέγουν τη μικροδιαχείριση αντί της ανάθεσης ευθυνών.

- Τα λάθη κρύβονται, η ευθύνη σιωπά και η επικοινωνία είναι μονόδρομη.

- Οι εργαζόμενοι δεν νιώθουν ψυχολογικά ασφαλείς να εκφράσουν απόψεις, ιδέες ή ανησυχίες.

Ένας τοξικός ηγέτης δεν βλάπτει μόνο ένα άτομο, αλλά ολόκληρη την ομάδα και τελικά την ίδια την εταιρεία. Το αποτέλεσμα είναι αυξημένες απουσίες, στασιμότητα στις ιδέες και κλειστές «παρέες» δυσαρέσκειας.
Όταν η κουλτούρα διοίκησης γίνεται φάντασμα, η ίδια η εταιρεία γίνεται ευάλωτη.

Η λύση: Αυθεντική και ενσυναίσθητη ηγεσία, εκπαίδευση των μάνατζερ στην επικοινωνία και τη συναισθηματική νοημοσύνη, καθώς και μηχανισμοί ουσιαστικής, αμφίδρομης ανατροφοδότησης.

5. Το φάντασμα της Ισορροπίας Εργασίας-Ζωής

Το πιο διακριτικό από όλα. Δεν φαίνεται, αλλά γίνεται αισθητό στα ανοιχτά tabs μετά τις 10 το βράδυ και στα «λίγο δουλειά ακόμα» Σαββατοκύριακα.

Σύμφωνα με παγκόσμια στοιχεία, περίπου το 50% των εργαζομένων δυσκολεύεται να διατηρήσει υγιή ισορροπία εργασίας ζωής. Η πανδημία επιδείνωσε το φαινόμενο και η κουλτούρα του «always on» έγινε νέα κανονικότητα.

Χωρίς σαφή όρια, ο προσωπικός χρόνος διαχέεται στην εργασία, και πολλοί εργαζόμενοι ξαναγράφουν σιωπηλά το CV τους, αναζητώντας πιο υγιές εργασιακό περιβάλλον.

Το φάντασμα της ανισορροπίας εμφανίζεται όταν:

- Οι ώρες εργασίας ξεπερνούν διαρκώς τα όρια της σύμβασης.

- Η «ευελιξία» είναι απλώς μια λέξη, όχι μια πράξη.

- Οι εργαζόμενοι νιώθουν ενοχές όταν παίρνουν άδεια ή αρνούνται επιπλέον καθήκοντα.

Η λύση: Καθαρά όρια μεταξύ εργασίας και προσωπικού χρόνου, πραγματικά ευέλικτα προγράμματα και διοίκηση που προάγει την αποσύνδεση αντί της υπερεργασίας.

Συμπέρασμα: Τα φαντάσματα εξαφανίζονται μόνο όταν τα φωτίζεις

Burnout, έλλειψη ανατροφοδότησης, αδιαφάνεια στις αμοιβές, τοξική διοίκηση και έλλειψη ισορροπίας, είναι μερικά από τα φαντάσματα που στοιχειώνουν τις σύγχρονες εταιρείες. Δεν διώχνονται με ξόρκια, αλλά με διαφάνεια, ακρόαση, δικαιοσύνη και πραγματικό διάλογο. Αν εργάζεσαι σε εταιρεία όπου αυτά τα φαντάσματα είναι πραγματικότητα, φώτισέ τα. Άφησε μια ανώνυμη αξιολόγηση στο wherewework και βοήθησε να δημιουργηθεί μια πιο διαφανής και υγιής αγορά εργασίας.

Καλό και φωτεινό Halloween!